Van Nederlandse fietsers herkent bijna 40 procent het oversteekgebaar niet, wanneer iemand met een witte stok wil gaan oversteken. Een geheven stok is het signaal aan medeweggebruikers dat iemand met een visuele beperking over wil steken, hiermee als het ware een eigen zebrapad creërend. Van de jongeren herkent zelfs bijna de helft het gebaar niet. Dit blijkt uit onderzoek van bureau Kien, in opdracht van de Oogvereniging, ter gelegenheid van de jaarlijkse Dag van de Witte Stok.
Het onderzoek, onder 1.100 fietsers, bevestigd wat veel mensen met een visuele beperking dagelijks meemaken tijdens het oversteken. Hoewel in de verkeersregels staat dat bestuurders moeten stoppen voor de witte stok gebeurt dat helaas niet altijd. Een derde van de mensen met een visuele beperking voelt zich onveilig tijdens het oversteken. Eva Klassen (68): ‘Ik heb glaucoom en zie sinds twee jaar steeds slechter. Nu merk ik pas hoe weinig verkeerslichten er zijn en dat er minder zebrapaden te vinden zijn. Vaak is bij de oversteek van voetpad naar rijbaan het verkeerslicht voor fietsers weggehaald. Ik vind het een drama om dan over te moeten steken. Links en rechts komen er fietsers aan. Vooral die e-bikes zijn gevaarlijk.’
Enorme groei fietsers in coronatijd
De volgende verkeersdeelnemers vormen de top 3 als het gaat om het negeren van de witte stok: Fietsers, Automobilisten, brommer-/scooterbestuurders. Onder het motto ‘Samen in het verkeer, oog voor elkaar’ wil de Oogvereniging daarom dit jaar op de Dag van de Witte Stok juist bij fietsers begrip kweken voor de situatie waarin mensen met een visuele beperking zich bevinden wanneer ze deelnemen aan het verkeer en oversteken. Het is er namelijk niet simpeler op geworden door de enorme groei van het aantal fietsers in coronatijd, de komst van de stille snelle e-bikes en het afnemend aantal zebrapaden.
Meer aandacht oversteekgebaar nodig tijdens verkeerslessen
Uit het onderzoek onder 1100 fietsers blijkt gelukkig ook dat de meeste mensen (75%) wel weten wat de functie van de witte stok is. En 68% van de mensen zegt te stoppen om iemand met een witte stok ongehinderd te laten oversteken. Luuk-Jan Boon, directeur Oogvereniging: ‘De resultaten uit het onderzoek motiveert de Oogvereniging om de kennis omtrent het oversteekgebaar bij het grote publiek verder te verbeteren. Het zou meer aandacht verdienen tijdens verkeerslessen, in het basisonderwijs en in de theorie van het autorijexamen van het CBR. Zo wordt het voor iedereen veiliger op straat, ook tijdens het oversteken.’
Sandra van Leeuwen licht het belang van de Dag van de Witte Stok toe. Uit onderzoek blijkt dat bijna 40 procent van de fietsers het oversteekgebaar niet kent.
Elk jaar op 15 oktober wordt de internationale Dag van de Witte Stok gehouden. Door fysieke verkeersacties ‘Stop voor de witte stok’ wordt jaarlijks aandacht gevraagd voor het oversteekmoment van mensen met een visuele beperking.