Bij archeologisch onderzoek in Hoorn zijn akkerlagen aangetroffen en hoefindrukken van vee. Archeoloog Sander Gerritsen trekt de conclusie dat vierduizend jaar geleden, in de stad Hoorn, er mensen met vee rondliepen en er werd geakkerd. Ook in Aartswoud zijn bijzondere ontdekkingen gedaan. Een van deze vondsten, een reisaltaar, duidt op een sterke aantrekkingskracht van de plaatselijke herberg op Europese reizigers in de Middeleeuwen. Het lijkt wel de omgekeerde wereld.
“Waar de Zuiderzeestraat tegen de Provincialeweg aankomt, komt een rotonde en daar hebben we in Aartswoud gegraven. Net tegen de Omringdijk aan,” vertelt archeoloog Sander Gerritsen. Zo dicht langs de Omringdijk zijn meer vondsten gedaan. “Zo is iets verderop, ten noorden van Opperdoes, onderzoek gedaan naar het verdwenen Almersdorp,” aldus Gerritsen.
De Omringdijk is in de Middeleeuwen teruggelegd op de dorpen die verdwenen zijn in de strijd tegen het oprukkende zeewater waardoor er relatief veel wordt gevonden. Van archeologie bestaat het beeld dat met kwastjes ontdekkingen worden blootgelegd. Dat wil de archeoloog graag ontkrachten. “We werken met grote kranen die heel veel grond kunnen verzetten zodat we echt in de bodem kunnen kijken.”
Aan de hand van historische kaarten wordt er vooraf een verwachting gemaakt van wat zal worden aangetroffen. In Aartswoud was dat een herberg waarvan bekend was dat deze er had gestaan, een dijkmagazijn met materiaal om de dijk te repareren en mogelijk de resten van een Middeleeuwse kerk. “Vaak werd de kerk namelijk op een hoog deel teruggelegd, zoals een kerkterp.”
Bij de archeologische werkzaamheden is het deurtje van een reisaltaar gevonden met daarop een afbeelding van Jezus die deed denken aan de lijkwade van Turijn. Mogelijk is getracht dit na te maken. Het zou van een pelgrim kunnen zijn geweest die hiervoor naar Frankrijk was gereisd waar de lijkwade toen was.” Dit zou impliceren dat mensen die de herberg bezochten Europese reizigers waren. Een andere vondst, een insigne van een blaasbalg met daarop een vrijend stelletje, laat zien dat de Middeleeuwen wellicht heel wat minder vroom waren dan gedacht.
Beide vondsten zijn te zien in het Huis van Hilde in Castricum. Onderstaand is het volledige gesprek met Sander Gerritsen te beluisteren.
Vierduizend jaar geleden woonden er boeren in Hoorn en Europese reizigers trokken in de Middeleeuwen naar Aartswoud. Dit concludeert archeoloog Sander Gerritsen op basis van onderzoek. Beluister het gesprek terug.
Morgen is het ook mogelijk om eens te kijken bij een archeologisch onderzoek. Dit kan van 16.00 tot 20.00 bij de Wierdijk. De locatie is bereikbaar vanaf de Parallelweg van de N99 over Wieringen.